Tekst en interview: Tim Thomaes

Ravi Rosoux schrijft liefst in het wilde weg, maar doet dat met een flinke dosis discipline. Bij Dans! Dichter! Dans! kreeg hij de mogelijkheid om een fragment van zijn novelle op een publiek uit te testen. Ik sprak met hem over zijn performance, en over muziek en literatuur in het algemeen.

Kun je vertellen wat je gemaakt hebt bij Dans! Dichter! Dans! – hoe zou je jouw eigen voorstelling omschrijven?

Ik heb een fragment uit mijn manuscript aangepast naar de vloer, omdat ik merkte dat ik dat stuk op een andere manier wilde beleven. Daaruit is een heel swingende dansscène ontstaan.

Wat bedoel je als je zegt dat je het op een andere manier wilde beleven?

De tekst is voortgekomen uit mijn masterthesis aan het RITCS en heb ik daarna verder ontwikkeld, maar dat was geen gemakkelijk proces. Op den duur geraakte ik vast doordat ik te veel had getheoretiseerd. Ik wist niet goed wat ik ermee moest aanvangen en intussen lag de tekst een beetje te verkommeren. Ik wist dat er iets in zat, maar ik was er beu op gekeken. Dat heeft me ertoe gezet om mee te doen met open calls, in de hoop dat iemand anders er iets in zou zien waardoor ik de tekst ook zelf opnieuw kon appreciëren. Ik was erg blij toen Dans! Dichter! Dans! mijn tekst uit de open call opviste. Dankzij de repetities werd ik gedwongen om er op een andere manier over na te denken. Het werd opnieuw een experiment.

En werden je verwachtingen ingelost?

Helemaal. Het was mijn eerste grote podiumervaring, dus het maakte sowieso indruk om voor een groot publiek te spelen.  Dankzij het optreden kreeg ik het grootste aantal ‘lezers’ dat ik ooit heb gehad in de vorm van luisteraars. Ik voelde welke klanken en beelden werkten en merkte dat ik de juiste balans had gevonden tussen inhoud en vorm. Ik heb veel fijne feedback gehad. Bovendien werd het heel concreet hoe ik me wil verhouden tot de lezer. Ik kan oprecht niet aan de lezer denken als ik schrijf. Een lezer kan een zin bijvoorbeeld opnieuw lezen, een alinea wat trager. Op het podium moet ik bepalen hoe duidelijk ik iets maak voor het publiek. Voor een luisterend publiek wil ik die moeite wel nemen.

Mooie analyse. Je wil je tekst dus beschermen tegen de verwachting van de lezer?

Klopt! En op het blad kun je jezelf achter de tekst verstoppen, terwijl je op het podium de tekst kan wegsteken achter jezelf. Ik vind dat een heel interessante omkering.

Heeft het je terug aan het schrijven gebracht?

Absoluut. Ik heb na mijn optreden nog veel aan die tekst geschreven. Door hem luidop te oefenen en te spelen heb ik het nog kunnen aanpassen omdat ik feller aanvoelde hoe de klanken en beelden werkten. Die muziek en intonatie kan ik niet op papier zetten, maar ik wil ervoor zorgen dat het toch mee in het blad kruipt. Meer emotie, minder theorie, en een betere balans tussen het experiment en de boodschap die ik wil overbrengen.

Wat heb je nodig om te kunnen maken? Werk je in stilte of met muziek?

Als ik aan het schrijven ben, luister ik niet naar muziek. Dan vind ik muziek een heel intense ervaring, zelfs als de muziek zelf triviaal is. Ik heb geen smartphone, dus ik loop ook niet vaak met een koptelefoon rond. Ik heb het wel eens geprobeerd, maar dat doe ik niet meer. Wandelen en muziek luisteren gaat voor mij niet samen. Dat zijn voor mij twee aparte zaken. Hetzelfde geldt voor schrijven en muziek luisteren. Het enige wat ik verdraag tijdens het schrijven is de radio op de achtergrond. Ik weet meestal niet waar ik naar toe ga als ik schrijf, dus als ik zelf de sfeer zelf kies, haalt dat de fun er al een beetje af.

Word je wel geïnspireerd door muziek?

Zelfs dat niet. Instrumentale muziek inspireert me niet om te gaan schrijven, en muziek met tekst frustreert me. In popnummers kun je met veel abstractere dingen wegekomen dan in een boek, omdat de tekst wordt gedragen door muziek of ritme. Met muziek kun je een heel hermetische tekst heel toegankelijk maken. Ik ben een nogal koppig persoon.

Zou je in de toekomst zelf nog iets willen doen met muziek?

Dat zal afhangen van de teksten waaraan ik in de toekomst zal werken. De tekst die ik bracht bij Dans! Dichter! Dans! werkt met muziek. Ik heb ook andere teksten waarvan ik het niet nodig vind om die luidop te lezen. Voor mij is het belangrijk dat zo’n samenwerking klopt. Het is gemakkelijk om een tekst op muziek te zetten, gewoon omdat dat ‘fijner’ is. Dat is mooimakerij. Het mooie aan Dans! Dichter! Dans! was dat er conversatie was tussen muzikanten en schrijvers, en dat ik op bepaalde momenten ook hoopte dat de tekst de muziek mooier maakte, in plaats van andersom.

Bedankt voor je tijd!